CHANT FOR ION MONORAN – TIMISOARA 1989

Op 16 december 1989 is het dertig jaar geleden, dat de revolutie tegen Ciaucescu ontketend werd in Timisoara, Roemenie. Een moedige dissidente dichter genaamd Ion Monoran, had de euvele moed een trolleybus te kapen. En met zijn verzen op te roepen op te staan tegen het “Genie van de Karpaten” en diens misdadige ultra-communistische regime. Binnen een dag leidde de pop-up opstand van Monoran tot veertig doden die voor de kathedraal van Timisoara werden neergeschoten door de Securitate en een dag later verbrand op last van Elena Ciaucescu in Boekarest. Om de aftrap van de Revolutie uit 1989 te gedenken, en dichter Ion Monoran te eren, vindt er een internationaal poeziefestival plaats in Timisoara. Ik zal daar ook voordragen, samen met een twintigtal dichters uit diverse landen. Moge het Vuur van de Vrijheid vaardig blijven, over gans dit Europese continent.

https://www.pressalert.ro/…/festival-de-poezie-la-timisoar…/

MONORAN, ION

http://courage.btk.mta.hu/courage/individual/n3731

Ion Monoran (b. 18 January 1953, Ciacova, Timiș county – d. 2 December 1993, Timișoara) was not only a representative personality for the culture circles in the Banat that were unaligned to the official line of the communist regime, but was also the demonstrator who was able to catalyse the spontaneous protest in Timișoara on 16 December 1989 and transform it into what is known as the Romanian Revolution.

A rebellious poet, an awkward figure for the official cultural canons of the communist period, Ion Monoran was “a Bohemian apparition in the paralytic landscape of committed literature, a poet with long hair, undomesticated by the Ceauşescuist theses, tolerated but rarely published, a problem-writer for the censors of the magazines [intended for young people] Forum Studențesc, Amfiteatru and Orizont.  A leader of one of these magazines expressed at one point his concern regarding the sort of unaligned poetry that Ion Monoran was writing with a question that was to remain famous in Timișoara cultural circles: ‘What’s this, mate? You want to put the boot into poetry?’”(Armanca 2011, 55)

As far as the official communist cultural canons were concerned, the appreciation could not have been more just: Ion Monoran’s poetry was not only nonconformist, but also ironic and contestational towards the communist regime. Consequently, prior to 1989 Ion Monoran was very seldom published in the press, and his first volume of poems would appear only after the fall of communism, but also, unfortunately, after his own early death.

In spite of the fact that he was practically without a body of published work, Ion Monoran was one of the most well-known representatives of the cultural Bohemia of Timişoara before 1989. This cultural grouping of professional writers and non-professionals with literary aspirations constituted a form of resistance in the face of official communist propaganda. The representatives of this grouping, who numbered no more than fourteen or fifteen, had a number of meeting places: either the Pavel Dan Literary Circle, or the Cina restaurant, or the cemetery of Timișoara’s Rusu-Șirianu district. Timişoara’s cultural Bohemians also regularly met in the basement boiler-room of a four-storey apartment block, where Ion Monoran had his place of work. Obliged to find employment as an unskilled worker due to his expulsion from high school following his failed attempt to flee the country, Monoran was all his life downgraded in the social order. This did not prevent him from being recognised in the unofficial hierarchy of Timişoara’s Bohemians as a charismatic poet and member with equal rights, even a leader, of a group of writers who met at intervals. In addition to Monoran, the group was made up of: Traian Dorgoșan, Valeriu Drumeș, Ioan Crăciun, Rodion Vasilache, Nicu Stoia, Viorel Marineasa, Daniel Vighi, Gheorghe Pruncuț, Eugen Bunaru, Șerban Foarță, and Petru Ilieșu. These Timişoara Bohemians were perceived in local and national cultural circles as being unaligned to the official canons of the communist regime.

Ion Monoran already had a reputation as a rebel before he began to participate regularly in the informal meetings of the Timişoara cultural Bohemians. Basically, his option for a nonconformist career had its origin in his attempt in 1971 to cross the border illicitly. He was then in his final year of high school, and as a result of his “attempted flight” he was expelled. In the declaration that he gave to the investigators, which has been recovered by his family in the CNSAS Archive, Monoran mentioned that he wanted to leave the country in order to travel and to write poetry. For this reason, he only finished high school seven years later, by taking evening classes. In the meantime, he was employed as a worker and carried out his military service in construction, in conditions dangerous to his health, in a military unit where he worked alongside many common-law prisoners.

In the 1980s, Monoran became a well-known name in the alternative cultural world of the Banat, and especially Timişoara. He wrote a lot, although he hardly published anything. His work has a strong note of contestation of the communist regime, as would later be noted in the General Dictionary of Romanian Literature, published under the aegis of the Romanian Academy: “A component of the eighties generation, refusing any compromise, Monoran postponed his debut beyond the limits of his own life. His impulsive, abrupt, and often contradictory poetry, as well as his essentially contestational writing, maintain a permanent state of conflict, fitting the experience of a free, misunderstood mind” (Dicționarul general al literaturii române 2006, Vol. 4, 436-37).

In December 1989, Ion Monoran behaved in an extraordinary way during the first days of the Romanian Revolution. Retrospectively, in an interview for Radio Timișoara, he gave his perspective on those crucial moments for the transformation of an unorganised demonstration into an anti-regime protest: “When I got to Maria Square, there were no more than twenty-five people around Pastor Tőkés’s house. I went in among them and I said to them: ‘We’ve got to do something, but for that we need leaders, otherwise we’ll have the same fate as those in Braşov, in 1987! […] The first thing we need to do is to stop the trams, so we can be as many as possible, and then all of us to go to the Party County Committee!’ I stopped the tram that was coming from the North Railway Station. The driver, a young man of twenty-five to thirty dressed in a denim suit, was scared and started crying and begging us to let him go. I told him to get into the car and we took down the pantograph, calling the people in the tram to join us. As if by a miracle, not one passenger protested, and they all joined us. […] In a few minutes, 800 to 1,000 people had gathered in the square, and their number was growing at a dizzying rate. The crowd started to shout out slogans like: ‘Freedom!’, ‘We want heat!’, or ‘We want food for our children!’” Monoran’s recollection for the local radio station was replayed posthumously on the occasion of the twenty-fifth anniversary of the fall of communism in Romania (Both 2014).

In recognition of his crucial contribution to the outbreak of the Revolution of 1989, Ion Monoran was made, post-mortem, an Honoured Citizen of the city of Timişoara. A bust cast in bronze of the rebellious poet and revolutionary Monoran has been erected very close to the place where he stopped the tram in December 1989, and his name is now borne by the reading room of the Revolution Memorial in Timişoara and by a street in the city.

 

CHANT FOR ION MONORAN

by Serge van Duijnhoven

 

We all know the Desire

Most of us the necessity

But only few of us have

The Courage and the Bravery

As well as the Capacity

 

To be real and really

be Free

 

It takes courage

To take a nighttrain during

Daylight, to stop a tram

On iron clad and change

The wires of Time

The current of Life´s

 

Own electricity

 

It takes more than a President

Trump or a Statue of Liberty

For any universal claim to freedom

It takes more than a play for any

Pretention to be or not

To be

 

Free

 

Me myself I saw the most

Brilliant minds of my generation

Enslaved in their Freedom

And their Wealth. I saw most

Of us living under the Realm

Of their cellphones, paying

Mortgage to our Banks

Travelling with Airline Companies

Polluting Planet Earth

Annihilating Time with our

Games of Wars and Thrones

Living without Love but with

Maximum regret that we had

To live all of our lives to the

Max in a Zero Sum world where

Growth is just as paramount

As Fear or as Resentment

And where space was reduced

To a cake left in the rain

Of a city that just like in a worst

Nightmare never sleeps

And where the Oceans are

Covered in plastics, the fluids

Of a poisonous soup cooked up

In the cup of a bottomless pit

 

In order to be free

Me has to dis-connect with

All the matter that only seems

To matter so much to me

Me has to dive as deep

As possible to discover the grain

Of a state we call mind

Where freedom rings in the

Realms of space where there is

No such thing as gravity

Freemind is a state of mind

We call soul, a place where

All dimensions collide

In constant battle with the

Dark embattered Forces

Of the black hole that resides

In the center of each

And every living Galaxy

 

My consciousness slides

Into the abyss of the purest

Culpability: the awareness

That there is no such thing

As planet B

 

But many plans coexist under-

Neath the surface

I saw the brightest minds of

My generation defect into

The cells of a braintumor

The delusional idea of growth

Into perpetuity

 

Such is the current phase

But not the purpose of

Our humanity

 

We are the light engulfed

From heavenly fire

But instead of using it

For mutual enlightenment

We´ve used it most of all

To set our house on fire

 

All those who do not appreciate

Death, have no fucking clue

Of Life. But who does not mourn

The dead, has never loved

 

And in the end the love we take

Is equal tot he love we make?

And in the end, we all know

Is that awareness and that

Love and peace, not growth

And greed, are all we need

 

For what good would all this

Freedom be without

The purpose of our lives

Not to be busy or in business

But to love, to share

At the mercy of all our Ladies

Liberty

 

Russ Ciaucescu

TimisoarA

Criminalul

Asasinu

Securitate

 

Freedom takes the courage

To stop a tram on iron rails

To divert the course of Time

Into a trail of forceful Action

 

Freedom takes the courage

To be slaughtered in front

Of a cathedral. To defy old

Gods and shoot the Despots

 

Freedom is not a gift

A poison nor delight

It is a continual fight

An achievement

 

Day and night

It takes courage

Awareness and

Commitment

 

Peace Love and Liberty

For You, for Me

For All not just

For Some

 

Freedom is never

Gratis nor for granted

Or for free. Freedom

Is always conquered

 

Or achieved

It is as much an achievement

As an endeavour

A splendid fire as much

 

As a black star

Life is a Beach

And then you jump

 

I am the Alchemist of Freedom

Advocate of Words over Matter

Curiosity over Mercator City

Magic over dear old Mountains

Love over Hatred, Kindness

Over Fear, Liberty over Shackles

 

My credo: No More Chains

Peace, Love, Freedom

And Togetherness

Those are the four

Elements upon which

 

Our survival depends

 

Freedom Free From

Surveillance capitalism

We should be able to be

Who we are – and own

 

Ourselves in mind

Over matter as much

As in Data per

Capita

 

Freedom from

Intentional deceipt

And mercantile

Deception

 

Freedom from

Controlled control

Freedom from

Facebook, Google

 

And the ultra capitalist

People’s Republic

Of China

 

Let us face it here and now

In Timisoara: Xu

Is the new

Ciausescu

 

What we want is

Freedom from

(Lure) Models

Modern Data

Companies

 

Like Cambridgde

Analytica

Freedom from

Nigel Farage

Freedom from

Behavioral

Engineering

 

Freedom from all Newspeak

From all those hollow

Slogans from empty

Soulless hollow men

 

Their Future is Your

Privacy. Dig your graves

And make today

Mc Donalds Day

 

Be aware and do

Remember what we

So desperately

Forgot:

 

Love Is All

All Is One

Let freedom, wealth

And wisdom ring

Not for the few

But for

US

ALL

In flesh

As in blood a

Rumania, pillaged by the past

Surviving in a third rate present…

 

Freedom follows those who have the guts

To be honest, dare to dream

Of more tomorrows of a

Kinder kind, Freedom repudes

Ressentment, acknowledges the Self

With a sincere respect for others

All others, whomever they

May be, who dares to stop

A tram or take a ride for free

And has the courage not

To berieve or steal but to

Let go of all the anger, hatred

While loving all those that are

Dear to him or her

Are we by birth then all enchained

To the ends of Time, in all four

Corners of the Earth that we

Inhabit? Not if we show respect

NEMASTE and LOVE for all

Four Gods and Godesses that

Actually exist and of which

We ar made of:

In the Name of Mother Earth

The Sacred Water, All fresh Air

As well as the heavenly Fire

NEMASTE

 

Are we all by birth then chained

To the chuckles of our destiny?

Or is there a chance to break free

From the chains of our genes

Can we find the key that fits

The lock upon our soul?

 

No MORE CHAINS

Keine Kette Mehr

Geen kettingen meer

Bitte

 

Freedom is a hunger

Never to be stilled

A thirst never to be

Quenched completely

It is as frail as our

Condition, Thrilling as

Our will to succeed

As powerful as our passion

Is for our deeds, indeed

No hunger to crave for

No desire to burn for

No love to live for

No fresh air to breathe

Anymore

When one is young, one fights

For the freedom we long for

Once older, one acquires the

Freedom one deserves

Or  does not

 

No More Chains

How many shackles are there

To saw, cut and break free

From

Der Sinn faellt nie vom Himmel

Der Sinn stiegt zum Himmel

Auf

 

Now the Sky may be your limit

But the Heavens are mine

 

Curiosity kills cats

But keeps humanity

Alive

 

We are just busy

Taking our radio´s apart

Looking for the music inside

And God may very well

Be just like our Liberty

A deity who very much

Likes to speak through dreams

Of man and words of children

As well as through the deeds

Of a frail and poor but all

But curtailed poet

Who one morning dared

To stop a tram and while

Switching off the electricity

Changed for good the course

Of history

 

Copyright Serge van Duijnhoven 2019

 

 

 

PARAGONIET

Serge van Duijnhoven

.

Het Liegend Konijn is een tijdschrift voor hedendaagse Nederlandstalige poëzie onder redactie van Jozef Deleu. Twee keer per jaar – in april en oktober – brengt het blad een gevarieerd beeld van onze actuele Nederlandstalige poëzie. Het bevat uitsluitend nieuwe, niet eerder gepubliceerde gedichten: uit het nest geroofd, zoals op de website van het tijdschrift te lezen is. Het eerste nummer verscheen in 2003 en elke uitgave is eigenlijk een gedichtenbundel op zich maar dan met gedichten van verschillende dichters. Mooi uitgegeven door Van Haewyck, Leuven & Meulenhoff leest elk exemplaar heel prettig. Je kunt een abonnement nemen op dit tijdschrift (€ 35,- per jaar) of de nummers los kopen (€ 17,50). Met gemiddeld 150 pagina’s is dat een hele mooie prijs voor zoveel poëzie.

Uit het oktober exemplaar van 2005 (jaargang 3 nummer 2) koos ik voor een gedicht van Serge van Duijnhoven. Serge ken ik al heel lang (van lezen) en wat minder lang (van correspondentie). Zo schreef ik in 2014 nog een recensie van zijn bijzondere bundel en cd ‘Vuurproef’ https://woutervanheiningen.wordpress.com/2014/02/24/dichters-dansen-niet-2/

Uit Het Liegend Konijn koos ik voor zijn gedicht ‘Paragoniet’ (een mineraal met een parelachtige gloed).

.

Paragoniet

.

Er is te weinig weinig. De vergevingsgezindheid

van het niets waarin wij, als we eveneens

niets zouden zijn, zouden passen.

.

Begraaf mijn lot in het stof.

Begraaf mijn lot in perceptie.

Begraaf mijn lot in de handen

.

van een vadsige God

die handelt in de Liefde per opbod:

de aandelenzwendel van Eros.

.

‘Funny how dreams can die…’ zingt Astrud Gilberto

in eem van haar bossanova cantates.

Maar het tegenovergestelde is juist opmerkelijk:

.

‘Funny how dreams can survive…’

De onverbeterlijke neiging van de mens

om te willen geloven in illusies, tegen beter weten in.

.

We zijn aan verschillende onverzoenbare machten

ten prooi. Niets komt terecht. Niets is terecht.

En wat je verdient heeft er niets mee te maken.

.

DIAMOND

 

NO DAM ID

THAT IS THE REAL

DIAMOND

 

ANONIMITY

IS THE NEW

FREEDOM

 

THEY WILL TRY

TO DESTROY

me

 

BUT I WILL

FIGHT

TO LIVE

 

NOT IN WAR

AND TYRANNY

BUT FREEDOM

 

AND

PEACE

AMEN

 

 

 

No More Chains! Im Memoriam Ali Haurand (1943 – 2018)

De Duitse jazzlegende en contrabassist Ali Haurand, uit Viersen Rijnland Westfalen, is niet meer.

Gedurende de Tweede Wereldoorlog werd Ali geboren, die in de jaren Provo zou worden in Amsterdam en accentloos Nederlands sprak, uit een affaire tussen een Duitse communiste en een Franse verzetsstrijder. Vader Haurand werd gefusilleerd voor Ali in 1943 het levenslicht kon zien. Ali was bassist van Jacques Brel in 1966 gedurende diens tournee door delen  van Duitsland en Belgie, en Ali en ik werden in 2002 plotseling vrienden. We hebben veel gespeeld, hij is op al mijn albums met Dichters Dansen Niet sedert 2003 te horen, in geraffineerde mixages van onze frequency cowboy Fred dB. Ons laatste gezamenlijk optreden was op 12 maart in 2014, tijdens de presentatie van het album Vuurproef (Nieuw Amsterdam). Ik had Ali die nacht laten logeren in dat miezerige hotel aan de Prins Hendrikkade, waar Chet Baker anno 1987(geloof ik) zijn Fensterstuerz heeft gemaakt. Ali heeft met Chet gespeeld, gedurende diens laatste jaren. De letterlijk in de goot gevallen Chet Baker is als onbekend lijk een hele tijd bewaard gebleven in de koelcellen van de Gemeentelijke Opruimingsdienst. Iedereen dacht dat het om een tandeloze vreemdeling of clochard ging die verdwaald was zeker. Ali wist wat er vermoedelijk gebeurd was, die avond dat Chet uit het raam kukelde. We hebben het onthuld tijdens de show in die mooie rode zaal van de Brakke Grond. Maar weinigen die het mee hebben gekregen. Het staat ook in Vuurproef. Maar dat terzijde.

Mocht je hem nog niet kennen, maak kennis met de onwezenlijk mooie muziek van deze snarentovenaar.

Ali Haurand.

RIP

No More Chains – Ali Haurand Frontier Traffic

https://www.youtube.com/watch?v=2su5SZMIdk4

Ik was net een brief aan hem aan het schrijven, toen ik erachter kwam.

Raar maar

waar. 

“Vandaag schreef ik een brief aan mijn muzikale vader Ali Haurand, bassist van het mooiste lied dat ik ken: No More Chains. Ik heb het vaak met Ali en later ook met Ed en Fred mogen spelen als Dichters Dansen Niet. Onder andere in Armenie, Yerevan. Tijdens de Dag van de Genocide, op 24 april in 2012. Toen ik de brief wilde versturen, merkte ik dat ik een oud emailadres had. Ik wilde Ali even bellen, maar zijn tel. nummer bleek niet meer in mijn telefoon te staan. Ik surfde naar Ali´s homepage op Facebook. En kwam erachter dat Ali kort geleden, op 28 mei jongstleden, was overleden. Ik was jammerlijk te laat. Hieronder de brief. Ik heb zijn geliefde weduwe gebeld, Doris, die ook nog in de brief geadresseerd wordt. En de brief alsnog verstuurd. Ik had nog zoveel mooie muziek met Ali willen maken. Maar ik ben hem dankbaar, voor alle zielsdiepe en heerlijke muziek waarmee hij mij en zoveel anderen heeft weten te raken. He Ali, ouwe Provo! No More Chains makker. Hier komt ie…”

Ali Haurand speelt No More Chains op zijn grande dame uit 1860

To Ali Haurand

Viersen Germany

–

´s-Hertogenbosch NL, 21.06.18 – start of summer

Dear Ali old pal,

as you might have noticed because of my neglect of you in the last years, probably something was going on in my life. There was. And is. I hope you will forgive me for sharing some of my current friendly enthousiasm and perhaps a bit too fervourous esprit with you. But I think you can handle it, you ouwe Provo! Sharing is the primal principle of life. Every cell and nucleus bears testimony to this fact. Even some secrets can be shared, with good friends. One of them, an important one, is you. I pondered a lot the last few months. So much has happened in my life. I lost everything: my house, my loved one and her innocent child, friends, confidence, belief, espoir, esprit, hope. Almost my life.

I tried to kill myself. 10th of May. Slowly, breath by breath, step by step, I crawled back on my back and learned to stand back up on my feet again. By myself. But with the tender help of some of dearest of souls. Sorry for not reaching out while I was in trouble, but I kept my surrender to the sweet brother of sleep, deeply burried in my heart, a dark and treacherous secret – there where usually the core of life should live. Remember the dog you once had, and that you burried in your garden… After my return from the far-from-rotten state of Denmark at the beginning of May (where I visited Lea – a wonderful bright young Danish lady I met in Amsterdam), something happened.

–

Et resurrexit. I felt wonderfully and consciously alive again. I wrote and write verse after verse after verse. Cristal clear little canto´s, words sharp and beautiful but light as the feathers or plumes with which they are scribbled on paper in my white little Leuchtturm Notebook. I write with my bare hands. As well as with my mind. In disembodied utter concentration; waiting for the words to flow. And these words, the more they flow, the more they seek the destiny of truth. Veritas. A deeper truth. Patterns that I could not see and feel before, keep on emerging. Where the verses come from? I honestly do not know. But often it is as if many light voices are having fun in jotting in quite a few lines that are as sharp as they are funny, and full of insight into how to use space in poetry.

DDN speelt No More Chains live in The Sugarfactory Amsterdam, mei 2005

Today I jotted: “I am like a mirror. Whatever you see in me / is who youare likely to be / look at you / we are all like / mirrors”. And: “I danced a lot with the devil / A bit too much perhaps / but that awful one / in fact did help me / find my path … Me too carries a lot of demons / housing in my body / and my brain / … I decided to no longer hate them / it is not me or them / I have decided it is time / to now smoke a peacepipe / … / and to start another kind of dance / to put something right /”. And: “Poetry is setting fire / Good counsel is expensive / And the best deeds like the worst one / come at really heavy costs / Verse can be inflammatory / the hour has come to honour the fire / and again, the sun / follow an age of peace / and reunification / it is necessary / to do things right / and make the truth / once more real/ly beautiful and / possible”. For the rest, I presume that the current flow simply stems firstly from some recently rebranched or newfully connected braincells and an intensified traffic of impulsery transmissions through the seemingly boundless network of our synapses. Perhaps with help of currently careful doses of the right medication: 10 mg ecitalopram (anti-depressant) and two pills of amantadine (against Parkinson).

And secondly, more importantly, from a willingness to really come clear with me, myself and I. To sober up. Repent for some of my sins, rightly so. And to restart from scratch. I spend many a day astray, walking through the city or nature, where I sit down and right and meditate without any rush. I am curious, and have an open mind. And that mind realized something as urgent as precious, it seems. Therefore, I send you these verses in these twelve little cantos on what it is really about to my appeal. I can only write it in Dutch. Forgive me for this, it is not very considerate. I hope you can find a translator who is capable and willing to translate the verses for you into German if necessary (but you can very well read Dutch, don´t you?)- and possibly others you would like to share it with, if you dare or wish to care for the substance of the matter. Feel free of course. And not obliged. But it is fresh, amazing stuff that I dare to think, deserves to be read and perhaps even recited in as many tongues as possible. And with as soulful or jazzy a music as possible. No More Chains! If not for wisdom or beauty, then let it be for joy. Or both. It appears to me, to be some kind of regained Taoist verse in the costume of our current age. It is the voice of Twan Tse as well as Horus, I believe, but perhaps also of old shamans or lyrics that shiningly pierce through. Even though imagination. Indeed through verse. The tongue of good old Will(iam Shakespeare)/ Where there´s a will/there is a play. And where there´s a play, there shall be music… Real music. Your kind of music. The most beautiful gift man has created for himself but equally so for his next of kin.

We can build those kingdoms of music and pleasure deep in ourselves. With reverance to the light, the fire, the earth, the sun. And all the stars we stem from. It is time for the fourth hour/Horus to come forth. To make things true again, not through mercantile deceit or vicious shrewdness, but with gentility, humanity and grace. Elegance. We forgot quite a bit about these traits. I have just started, with sharing these verses about what really, really matters in our painful but also joyful lives, with my closest friends. And you are certainly one of them. Thanks to all gods for that. But most of all thank you, dear Ali. I love you brotherman. Namaste! And my tendrest of regards to the beautiful Queen at your side: Doris. Rapunsel with her long, long hair.

–

Big hug, one wink, and a whole lot of bliss!

–

Serge

No More Chains Poets Dont Dance Tribute in Yerevan 24th of April 2012

Meer moed dan succes

MEER MOED DAN SUCCES

I

 

Sommigen

hebben meer moed

dan geluk

 

niet alles

is een strijd

van goed vs. kwaad

 

en vice versa

verzoen ook zelf

Geest en Beest

 

trek erop uit

ga erop af

zonder afkeer

 

of pudeur

maar met open

vizier

 

kom tot inkeer

 

II

Wie alleen

nog maar

contact maakt

 

met zijn online

bubble brandt

zijn synapsen door

 

het gaat er niet om

wijsneus te zijn

maar speurneus te blijven

 

 

 

III

Zeg later niet dat we

het nooit hebben geweten

als alle gletschers voor onze ogen

 

wegsmelten, de oceanen steriel

worden net als onze akkers

als bijen en insecten worden

 

uitgeroeid in alarmerend tempo

als onze bol van plastic aan het worden is

een vuilnisbelt of Paaseiland

 

waar niets meer groeien

wil en waar

het stinkt

 

het scenario ontrolt zich

onder onze ogen in hyper

reality, prime time

 

 

online, live in het echt

en op tv; we staan erbij

en staren ernaar, te murw

 

 

en te naar om

te beseffen

wat we zien

 

 

zeg niet dat we niet weten

dat die oude Zondvloed

uit de steentijd juist

 

in onze toekomst

nog moest

komen

 

 

 

IV

We leven in tijden van toenemende

chaos, entropie, ontladingen

van allerhande knetterende

 

energie. Een tijd van

deconsolidaties

Aufforderungen zum Streit

 

in plaats van Zum Tanz

we spelen poker

met ons lot

 

en werpen fiches op het laken

gemutileerde lijven in de strijd

waarop getattoeëerd staan

 

de emblemata

van ons Utopia:

vrijheid, gelijkheid

 

broederschap en privacy

als ook ons recht

op recht en

 

(v)rede

 

 

V

We leven  in een tijd van

algehele degeneratie

van de vrijheid om de vrijheid

 

roem om roem, macht om macht

controle om controle

van maximale veiligheid

 

en maximale achterdocht

een tijd van een fundamenteel

gebrek aan vertrouwen

 

vooral in de ander

maar eigenlijk

in onszelf

 

 

We leven in een tijd

die we nauwelijks

nog snappen

 

 

en die – zo lijkt het –

steeds sneller verandert

en devolueert in steeds fellere

 

acceleratie met ons

in het schuitje voor

de volgende looping

 

eerst nog even

de diepte

in duikt

 

voel het kolken

in onze onderbuik

het knorren van onze maag

 

 

 

 

VI

Het is hoog tijd

de hoogste tijd

om op te staan

 

samen te komen

tezamen te staan

bij dit tentamen (suicide)

 

kijk naar je hand:

elke vinger is anders

iedere ander is anders

 

en gelukkig maar

anders was het

hier nog saaier dan

 

het vroeger al was

 

 

V

Nu kunnen we

in deze krankzinnige

tijden niet klappen

 

in ons eentje

maar we kunnen in

ieder geval wel de handen

 

gezamenlijk ineen

willen slaan, dat

slaan doet geen pijn

 

daar gaat het om

elkaar geen pijn

te doen

 

 

VII

Geen knipmes

maar een knipoog

maak het heidens

 

maak het heilig

maar vooral:

maak het waar

 

bepaal voor jezelf

jouw eigen waarde

schat de dingen op

 

hun simpele maar ware aard

maak het woord weer

tot vlees, en geniet

 

van de liefde en de eer

van het leven en het leven

van je naasten en je vrienden

 

die in dit leven helaas

op een paar van die vinger-

vlugge kootjes van je

 

zijn te tellen

ontdek wat kostbaar is

niet volgens de beurskoers

 

die stijgt en daalt als de Koersk

maar weeg alle mensen

rechtvaardig dus

 

met mededogen

op de weegschaal

van je eigen ziel

 

VIII

Ook wie beroemd is

zal zijn werkelijke eigen-

waarde in de onbekendheid

 

van zijn of haar privacy

ontwaren

wie wil overleven

 

weet dat hoe meer men

in het openbaar (ver)schijnt

hoe groter de kans

 

dat men al voor

de pauze weer uit

het gebouw verdwijnt

(!)

 

 

IX

Privacy is net zo een

heikele, heilige kwestie

als vrijheid, gelijkheid

 

broederschap die hopeloos

in de knoop zijn geraakt

met de halsdikke touwen en

 

ijzeren tuigen van de bankensector

en de neoliberale vrije markt

die liegt dat ze barst

 

en misbruik maakt

van andermans zaak

die kanker van de groei

 

om de groei en het profijt

om het profijt om het

eigen profijt

 

die alle ziel uit onze con-

sumentenlevens wegzuivert

uitknijpt en decimeert

 

Om die knoop te ontwarren

is sluwheid nodig en een myriade

aan soepele, handige handen

 

vuilnismannen die het vuil

bereid zijn op te ruimen

de mouwen op te stropen

 

de straten van ons leven

schoon te vegen, de parken

in onze geliefde wijken

 

bij te houden, de bomen

en de bloemen watergeven

de verplegers die onze ouders

 

op handen naar

hun laatste tehuis

heen dragen

 

zij die belangeloos zorgen

voor maatschappij, gezin

(on)bekenden en natuur

 

en die waarachtig meer verdienen

dan bankiers of ander sjofel grut

dat over de ruggen van de samenleving

 

speculeert en renteniert

 

 

 

 

 

IX

We zijn veel te hard op weg

diverse oerzondes

weder te begaan

 

de tijd tikt en al is het laat

het is nog niet gedaan. Het is

tijd voor een salto in de cirkel

 

van het leven. Een Summersault

un mouvement en revolte hup los

van alle priet- en leugenpraat

 

Nu is de tyd weer daar

voor ware Dageraad

voor een Umwertung (ALLER Werte):

 

stel ieder voor jezelf de vraag:

wat is werkelijk de moeite

van het aardse leven waard?

 

alles of niets; aan ons de keus

wie liever kiest voor alles

kieze ook voor allen

 

en alles op de schop

niet om te schoppen

maar te scheppen

 

Time for a reshuffle. New balls

please. No more primates

(#MeToo!) Nieuwe ballen

 

astublieft! Alles topsy turvy

de kaarten fair opnieuw

geschud. Wat wit was

 

wordt nu zwart

wat nu goedkoop wordt

ingeschat verdient

 

gewoon weer wat

het eigenlijk waard

respect en veel plezier

 

met al het

Nu en

Hier

 

 

 

XI

Het is tijd voor een confrontatie

opdat in pais en in vrede de Rede

kan oordelen over de ultieme

 

vraag van wel en wee:

wie valt er echt

te vertrouwen?

 

wat is waan of leugen

en wat is werkelijk

waar?

 

wie precies is die Gutmensch

die overal beschimpt wordt

en wie is er de moordenaar?

 

oordeel onbevooroordeeld

rechtschapen, heb begrip

voor wie de grenzen al te ver

 

verkent. Een tik op een van

die al te vingervlugge kootjes

die het vertikten om de handjes

 

braaf ineen te slaan

 

 

 

 

 

XII

Luizen in de loopgraven

slaan net zo goed over

van de kruinen der soldaten

 

naar de schouders van de

aanvoerders en generaals

leer eerst maar eens

 

wat werkelijk

waar

is daar waar

 

je bent, leeft en staat

pas dan ontstaat

waardering

 

voor wat alle dingen

werkelijk waard

breek niet die mooie schalen

 

maar herstel de krassen

op de oppervlakte

van het zuiverste kristal

 

waarin het leven

zelf zijn zuiver hart

bewaart, het heldere

 

glas waarin verleden en

toekomst zich te allen tijde

spiegelen aan elkaar

 

nʌmʌsˈte

 

Serge van Duijnhoven

18.06.18

 

 

 

Voorbij de Verenigde Naties (over wat er echt op het spel staat met het WK in Rusland)

Wat is een despoot anders dan een mens die zichzelf met de dwingende hand van zijn staat, tot God heeft verklaard? Een vrije mens, kan geen despoten dulden. We blijven mensen en geen Goden, ieder van ons. Of we nu rijk of arm zijn. Blank of zwart. Man of vrouw. En alles daartussen. De lasten van tyrannie zijn voor iedere samenleving te astronomisch om in duiten uit te drukken. Elke despotie eindigt in tyrannie, tyrannie in oorlog, oorlog in bloedvergieten. Vladimir Putin is ongetwijfeld een despoot te noemen. Hetzelfde geldt voor Kim Yung-Un, Bashar Al-Assad, Lukashenko, Erdogan, Het Huis Saoud, En nog velen wiens naam we gelukkig nog niet kennen.

Het feit dat het WK2018 in het tyrannieke Rusland van deze KGB-President gehouden wordt, duidt erop dat de FIFA als het erop aankomt net zo veel lak aan mensenrechten heeft als gastheer Vladimir Putin. Met wie de sportwereld hoe dan ook goede sier zal moeten maken, zoals Gastheer dat op karaktristieke wijze probeert af te dwingen over zijn gasten uit de rest van de wereld. Vergis u niet, als u straks al die krijgjes op de groene velden van Moskou of St Petersburg en wellicht tot aan Smolensk, voor de buis zit te bewonderen. Alle goals die worden geschoten, kunnen heel goed als de knallen zijn van de kogels die nog volgen.

Copyright: Daily Express Vladimir Putin and FIFA President Gianni Infantino

Een despoot kan enkel dicteren, vanuit het zwaarbewaakte cachot van “zijn eigen” natie. Een oorlog ontvlamt er nog vooral omdat er naties zijn die naburige naties (of smakelijke delen daarvan) menen te moeten domineren of usurperen. Als we een wereld zonder oorlog of despoten willen, waar de vrije wil kan existeren en bloeien in weerwil van de opkomst van allerhande tyrannieke regimes en ressimentele krachten, dan zou de vrije wereld toch echt met wat meer scepsis naar die Wereldkampioenschappen dienen te kijken. Wie wil zwijgen, denke aan de Olympische Spelen van 1936 in Berlijn. Nu hangen er geen Nazi-vlaggen op het Rode Plein. Maar we mogen nooit vergeten welke Hamers en Sikkels nog niet zo heel lang geleden dat prachtige plein de bloedrode kleur hebben gegeven waar de naam naar verwijst.

Als we werkelijk een wereld zonder oorlog of despoten ambiëren, zouden we beter voorbij het concept van de natiestaten durven denken. Met het grootst mogelijke respect voor de regio´s waar alle volkeren der aard tot in de bodem geaard en voortgebracht zijn. Het gaat niet om de natie om de naties of de nazis´s, zoals het ook niet om de vrije  markt gaat om de markt of het geld. Het gaat om de vrije wil. Die staat er op het spel. Het klinkt misschien pathetisch, maar helaas wijst alles erop dat het dat niet is. Dit soort cri-de-coeurs zijn precies wat ze zijn: kreten uit het hart. We beleven een existentieel moment. De vrijheid en democratie staan overal op het spel. Spelen en voetballen we mee met de bruten? Of spelen we liever ons eigen spel. In vrijheid. Met plezier. En met respect voor ieder individu. We zouden niet in een wereld moeten willen leven, waarin algoritmes ons gedrag bepalen en wat we geldelijk verdienen niets meer te maken heeft met wat die in potentie empathische ziel van ons nu werkelijk VERDIENT. Omdat hij of zij het als een goed mens die teder en bezorgd is voor zijn naasten, zich niet als een despoot wenst te gedragen. En omdat de geest van de mens nu eenmaal het beste in vrijheid gedijt. Evolutionair. Planetair. Misschien wel universeel. Het is aan ons allen om al of niet een grens te trekken in  het zand van onze beschaving. Alvorens die  grens niet meer door onszelf maar door de despoten en hun lemmingen aan ieder van ons zal worden opgelegd.

Het is het maar al te bekende heetgebakerde adagio: Waarom zou een autoriteit ook autoritair moeten zijn als zij autoriteit wil genieten? Autoriteit dient men te verdienen. Met de nadruk op verdienen. Want dat is niet in enige mercantiele term van pecuniaire belonig uit te drukken. Een Heer te zijn zonder te heersen, is de grootste eer die er op deze aarde te behalen valt. Als de vrije vlam niet uit wil gaan, zouden we eerst maar eens rechtop durven gaan staan!

Serge van Duijnhoven (1970) is dichter, historicus en frontman van de band Dichters Dansen Niet.

 

POST SCRIPTUM: Toen ik bovenstaande stukje opstuurde naar de redactie van het soms verfrissende babbelprogramma Jinek, kreeg ik volgende veelzeggende reactie:

• Serge Van Duijnhoven!
  Geen tijd voor haters, misschien tot snel 👋
• Haters?
• Jammer genoeg weet ik niet wat je bedoelt, ik ben maar een chatbot
• Dan weet je blijkbaar niks van haat noch van liefde.
• Ik begrijp je niet. Klik anders even op ☰ , dan vind je misschien wat je zoekt.
• Precies! Wat ik van jou in deze chatbox zie, wil ik liever niet zijn. Zeker niet. Liever kan ik hier niet meer voor je zijn.
• Sorry, daar heb of geef ik geen antwoord op.
• Ik wel: zo ziet een afscheidsbrief zonder liefde eruit in een wereld zonder ziel.

Van München naar Sentosa (in flagrante delicto)

Woorden: 785 – Auteur: Serge van Duijnhoven

Ik zat met mijn geliefde op bank te kijken naar BBC2, waar een verslaggever live gewag deed van de triomfantelijke aankomst in Singapore van Kim Yong Un in zijn gepantserde Maybach limousines, even later gevolgd door Donald Trump in zijn ‘darkmatter-coloured-cadillac-motorcade´. Het was fascinerende televisie, want voor onze ogen leek zich tijdens dit breaking news iets historisch af te gaan spelen. De Geschiedenis betrapt, in flagrante delicto. Iets wat in een klap een Nobelprijs van de Vrede waard zou moeten zijn.

Maar het was bovenal fascinerend, omdat de verslaggever gaandeweg zijn live-verslag steeds meer de kant van het becomentariëren op ging. En daarbij gevaarlijke en voor hemzelf zou later blijken, fatale grond betrad. De verslaggever probeerde, wars van die krankzinnige mediawaan van iedere dag en elk moment, dit nu al historisch verklaarde moment vanuit een wat universeler perspectief te bezien. “Als we deze top dan toch tot mythische proportie op willen  blazen,” sprak hij omineus, “wat is dit tafereel dan anders  dan een vuile handdruk tussen een leugenaar met een ego zo groot als 350 miljoen gorilla´s, en een quasi-knuffelbare kobold met het bloed van miljoenen onderdanen onder zijn nagels? De wereld zou beschaamd moeten zijn bij de aanblik van deze Molotov en Von Ribbentrop. ”

Ik kneep mezelf en mijn geliefde in de armen. Ook de studio-host was te verbluft om in te grijpen. De renegate verslaggever hapte naar adem, maar kwam nu echt pas op stoom: “Moet de internationale gemeenschap zich eigenlijk niet eens afvragen, of men zich wat opener dient te distantiëren van deze allerwreedste dictator en grootste leugenaar op aarde? Willen wij het lot van onze wereldvrede in handen leggen van deze twee leiders met plutioniumbommen die niet beter weten dan dat ze nog primaten zijn!  Hashtag Not US!”

Op dat moment gaat er iets mis in de studio. Flikkerend beeld, flitsen, ruis. Plotseling zien we de verlsaggever op gekantelde wijze weer in beeld verschijnen. De man kijkt vastberaden de camera in, met een priemende blik die duidelijk buiten beeld is gericht. Mijn lief en ik zien dan hoe de man kabeltjes, een transmitter en zijn “oortjes”, ruecksichtlos op de grond smijt.

“You´re fired!”, giert mijn geliefde het uit. In een imitatie van tovenaarsleerling The Donald uit The Apprentice.  Ik ben vol ontzag voor wat we zojuist zagen. Maar wat zagen we nou eigenlijk? Een dronkaard, een profeet?  Een journalist die eindelijk de waarheid durfde (s)preken? Mijn  lief en ik keken elkaar aan. Want had deze wat bekakte maar ook moedige verslaggever geen gelijk? Moeten wij met de rest van de wereld wel hier staan te  apegapen wanneer een megalomane maffiabaas die – sinds hij aan de macht kwam met wat zijhulp van tyran Putin – al betrapt is op meer dan duizend verifieerbare leugens, en een massamoordenaar die meer van concentratiekampen houdt dan van zijn onderdanen, elkaar onder de schaduw van de tafel handjes schudden? Verdient een van dit uitschot het om ook maar met enig ontzag te worden gehonoreerd? Wat zegt dat over ons, over onze morele standaard? Toen Chamberlain in 1938 terugkwam uit Muenchen, werd hij  bejubeld omdat hij de oorlog voorkomen zou hebben. Wat de wereld verloor was de vrede. Hetzelfde kan best gelden voor Sentosa, Singapore.

We hebben een keus: het beest blijven dat we zijn. Dan gebruiken we het vuur als primaten die de boel in de hens willen steken. Die chaos creeeren. Een huis kun je afbranden in een kwartier. Maar er een bouwen, dat kost “time and craftsmanship”. Waar kun je het vuur ook voor gebruiken? Voor het verlichten van de geest. Laat het woord Gutmensch verworden tot een Geuzennaam, die we kunnen dragen met trots! Want dat is de keus, als het er op aankomt. Wat willen we zijn? Een goed mens die bezorgd is om de wereld die hij of zij nalaat aan de kleinkinderen waarin die moeten leven? Of buigen we ons hoofd voor leugenaars, leiders en moordenaars?

Na een tijd waarin de homo ludens van Huizinga zich bevrijdde en altoos ontspoorde, is het tijd voor de resurrectie van de homo lucidus. De lichtere oftewel verlichte mens, die niet al die ballast van een veel te licht ontvlambare Zero Sum-gorilla op zijn welhaast onbehaarde primatenschouders wenst te torsen.

Tip: geef die Nobelprijs aan het Koreaanse volk, indien het daadwerkelijk tot een akkoord komt. En niet aan Un of The Don. Dat zal deze bullebakken leren. Van wereldleiders verwachten we dat ze primes inter pares zijn, geen Godfathers die ons intimideren, chanteren, bruskeren en uiteindelijk ruïneren. Met macht komt verantwoordelijkheid. Met verantwoordelijkheid komt respect. Met respect komt dienstbaarheid. Met dienstbaarheid komt dankbaarheid. Met dankbaarheid geluk. Met een beetje geluk komt er liefde. En met liefde komt er rust: Pax. Voila! Precies: waar ons woord pauze van af is geleid. Stop met het creeeren van chaos. Take a break. Haal diep adem. Wees dankbaar. Want – zoals de oude professoren zeiden -: vrede is het alleen… in de pauze.

Noot: Wilt u weten hoe deze dappere maar ontslagen verslaggever heet? Kijk op BBC.Com en ontdek hoe hij helaas niet bestaat.

Serge van Duijnhoven (1970) is dichter en historicus. Frontman van de band Dichters dansen niet. Auteur van het Eerste Wereldoorlogboek Hadden we maar dezelfde taal gesproken (Rubinstein 2016).